جلسه ۹۳ درس خارج فقه استاد فاطمی ۹ اسفند ۱۳۹۹

by مدیر مطالب سایت | اسفند 9, 1399 5:36 ب.ظ

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین

جلسه ۹۳ درس خارج فقه استاد فاطمی حفظه الله

تاریخ: شنبه ۹ اسفند سال ۱۳۹۹

[کلاس غیرحضوری]

 

درس خارج فقه:

🔸 ادامه بررسی ادله قائلین به طهارت ذاتی اهل کتاب و جواب به استدلال مذکور

🔸 خلاصه اشکال روایات دال بر طهارت اهل کتاب

🔸 عدم حجیت روایات فوق بجهت اینکه وثوق به صدور بیان حکم واقعی در این قبیل روایات نیست بلکه این روایات از روی خوف و تقیه صادر شده اند

 

بسم اللّه الرّحمن الرّحیم

تقریر خارج فقه استاد فاطمی^{حفظه اللّه}

تقریر کننده: حسن جودی حاجی محمودلو

جلسه ۹۳     ۹/۱۲/۹۹

گفتیم که دو طایفه از اخبار وجود داشت. طایفه ای دلالت بر نجاست هر کافری می کردند. و طایفه ی دیگر اخباری بودند که دلالت بر طهارت آنها می کردند. در اینجا عرض کردیم که با توجه به اجماع و اتفاق قدما بر نجاست کفار و اعراض آنها از اخبار دال بر طهارت، روشن می شود که این اخبار دال بر طهارت از حجیت ساقط هستند. زیرا در حجیت اخبار سه چیز باید روشن شود: اصل صدور، جهت صدور و ظهور و دلالت آنها؛ در این اخبار جهت صدور برای بیان حکم واقعی نیست بلکه بخاطر تقیه صادر شده است.

چرا ائمه معصومین ^{علیهم السلام} بخاطر تقیه  چنین اخباری را صادر کرده اند؟

زیرا در مقابل ائمه معصومین ^{علیهم السلام} حکام بنی العباس بودند و آنها می دانستند که شیعیان به امامت ائمه اعتقاد دارند. لذا خود ائمه ^{علیهم السلام} و شیعیانی که به ائمه رجوع می کردند مورد سوء ظن شدید حکام جور بودند. که مبادا اینها وحدت و بیعت کرده و خلافت واقعی را که حق ائمه ^{علیهم السلام} است از دست اینها در بیاورند. پس وقتی سلاطین جور و فقهای دین فروش که در نزد آنها بودند و حکم به طهارت اهل کتاب می دادند چنانچه اگر ائمه ^{علیهم السلام} حکم به نجاست اهل کتاب می دانند در این صورت ائمه ^{علیهم السلام} و شیعیان در مقابل حکام جور قرار گرفته و شناسایی می شدند. لذا گاهی ائمه ^{علیهم السلام} حکم واقعی را بیان نمی کرده و موافق عامه حرف می زدند تا خود و شیعیان خود را در معرض خطر قرار ندهند. در نتیجه روایاتی بخاطر تقیه و خلاف حکم واقعی از زبان ائمه صادر می شد.

حال چطور می شود که فقها در نجاست اهل کتاب اتفاق نظر می کنند؟

زیرا فقها مثل ائمه ^{علیهم السلام} در معرض تهمت حکام جور نبودند. حکام می دانستند که مردم فقط برای کسب مسائل دینی به آنها رجوع می کنند و خطری برای حکومت آنها ندارند.

در نتیجه چون جهت صدور مشکل دارد و برای بیان حکم واقعی وارد نشده است هرچند که روایت صحیح السند بوده و اصل صدور آن محرز باشد ولی  حجیت ندارد. گرچه بنای عقلا بر این است که هر متکلمی در صدد بیان مراد و مقصود خود است منتهی در اینجا این اصل جاری نمی شود. زیرا وقتی متکلم از ممتاز شدن مذهب شیعه خوف دارد در نتیجه گاهی خبری از زبان آن متکلم و امام صادر می شود که موافق عامه و مخالف شیعه است. پس جهت صدور جاری نمی شود. و بدون جریان جهت صدور حجیت این اخبار از بین می رود.

بنابراین کسی نگوید که دو طایفه از اخبار داریم که با هم تعارض دارند. و روایاتی که دال بر نجاست اهل کتاب هستند بخاطر مخالفت با عامه، رجحان دارند. زیرا در اینجا اخبار دال بر طهارت حجیت ندارند. از طرفی حتی اگر اخبار دال بر نجاست اهل کتاب هم نداشتیم باز هم اخبار دال بر طهارت ارزشی نداشتند. زیرا جهت صدور محرز نبود. پس اخبار دال بر طهارت از حجیت ساقط می شود.

باز تکرار می کنیم که در اخبار معتبر ظنی باید این سه اصل محرز شود: اصل صدور، جهت صدور و ظهور خبر (عدم اجمال و ابهام)؛ که در ما نحن فیه، دو اصل محرز است غیر از جهت صدور؛ لذا اخبار دال بر نجاست اهل کتاب عملا مقدم بوده و هیچ تعارضی بین این اخبار با اخبار دال بر طهارت وجود ندارد. علاوه بر اینکه اخبار دال بر نجاست موافق با کتاب نیز هست.

 

Source URL: http://ostadfatemi.com/1399/12/09/%d8%ac%d9%84%d8%b3%d9%87-93-%d8%af%d8%b1%d8%b3-%d8%ae%d8%a7%d8%b1%d8%ac-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d8%af-%d9%81%d8%a7%d8%b7%d9%85%db%8c-9-%d8%a7%d8%b3%d9%81%d9%86%d8%af-1399/

---