جلسه ۹۹ درس خارج فقه استاد فاطمی ۱۸ اسفند ۱۳۹۹

by مدیر مطالب سایت | اسفند 18, 1399 5:03 ب.ظ

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین

جلسه ۹۹ درس خارج فقه استاد فاطمی حفظه الله

تاریخ: دوشنبه ۱۸ اسفند سال ۱۳۹۹

[کلاس غیرحضوری]

 

درس خارج فقه:

🔸 ادامه بحث قاعده «کل کافر نجس»

🔸 نجاست و عدم نجاست اولاد کفار که با حالت جنون به حد بلوغ رسیده باشند

🔸 ۳ دلیل بر نجاست آنها آورده شده که فقط استصحاب بقاء نجاست به نظر درست است

🔸 دو دلیل دیگر مردود است منتهی اگر جنون بعد از بلوغ و عاقل بودن عارض شود قطعا نجاست خواهد داشت ولی اگر بعد از بلوغ عاقل شد و خواست فکر کند تا با فکر و اندیشه راه کفر یا اسلام را انتخاب کند و در حین زمان فکر و اندیشه مجنون شود محکوم به طهارت است مثل مسلمانی که مجنون شده فرقی ندارد در اصاله الطهاره با مسلمان مجنون شده

 

بسم اللّه الرّحمن الرّحیم

تقریر خارج فقه استاد فاطمی حفظه اللّه

تقریر کننده: حسن جودی حاجی محمودلو

جلسه ۹۹     ۱۸/۱۲/۹۹

حکم اولاد مجنون کفاری که به حد بلوغ رسیده اند؛

برخی از بزرگان: امکان دارد که نسبت به فرزندان بالغ کفاری که از ابتدا مجنون بوده اند حکم طهارت را جاری کنیم. زیرا مجنون تکلیفی ندارد و با بلوغ، تبعیت او از والدین مرتفع می شود. از طرفی کافر نیز به او صدق نمی کند زیرا عقل ندارد. چرا که کفر بر کسی صدق می کند که قابلیت ایمان آوردن را داشته باشد و با این وجود ایمان نیاورد.

اشکال: بخاطر دلایل ذیل نمی توان طهارت چنین مجنونی را پذیرفت.

دلیل اول: اطلاقاتی که دلالت بر نجاست کفار می کنند عرفا این مجانین را شامل می شوند. زیرا عرف فرزندان کفار را نجس می داند هرچند که این فرزندان مجنون باشند. به عبارتی عرف معنای کفار را وسیع می داند.

البته کسی اشکال نکند که این تطبیق اهل عرف، تطبیق غلطی است. تطبیق لفظ به معنا در دست عرف نیست خصوصا در صورتی که بدانیم خطا می کند. زیرا مجنون مکلف نیست تا به او کافر گفته شود؛ چرا که در پاسخ می گوییم که حکم به نجاست مجانین از این باب نیست بلکه مفهوم در نزد عرف معنای وسیعی داشته و این معنای وسیع مجنون را هم شامل می شود.

استاد حفظه الله: این دلیل قانع کننده نیست.

دلیل دوم: سیره ی مستمره متدینین و متشرعین بر این جاری است که آنها از مجانینی که فرزندان کفار بودند، اجتناب می کردند.

استاد حفظه الله: این سیره را نیز نمی توان به عنوان دلیل بر مدعی پذیرفت. زیرا اتصال این سیره به زمان ائمه معصومین علیهم السلام برای ما روشن نیست.

دلیل سوم: استصحاب؛ این مجانین در حال صغر سن به تبعیت از والدین کافر خود محکوم به نجاست بودند. حال که به حد بلوغ رسیده اند عرف در جریان استصحاب دقت عقلی نکرده و نجاست را استصحاب می کند. البته این استصحاب زمانی است که جنون متصل به صغر سن باشد. اما اگر بعد از بلوغ عقل داشته باشد و بعد از مدتی مجنون شود در این صورت قطعا نجس بوده و کافر به او صدق می کند.

بله، یک صورت است که ممکن است فرق داشته باشد. اگر جنون او که بعد از بلوغ به او عارض شده است به این صورت باشد که او بعد از بلوغ قصد داشته درباره دین اسلام تحقیق و فکر کند، قطعا در این زمان طاهر است. زیرا کفر ندارد بلکه در حال فکر کردن است. حال اگر در همین حال مجنون شود، چون جنون به انسان طاهر عارض شده است در نتیجه مثل مسلمانی خواهد بود که مجنون شده است. البته این مساله از باب قیاس نیست بلکه از باب عدم شمول اطلاقات عدم نجاست بوده و اصالة الطهارة مرجع می شود. و استصحاب طهارت نیز در اینجا مانعی ندارد.

 

 

Endnotes:
  1. http://dl.davatejahani.ir/ostadfatemi/domains/ostadfatemi.com/public_html/wp-content/uploads/2021/03/991218-Feqh-J099.mp3: http://dl.davatejahani.ir/ostadfatemi/domains/ostadfatemi.com/public_html/wp-content/uploads/2021/03/991218-Feqh-J099.mp3

Source URL: http://ostadfatemi.com/1399/12/18/%d8%ac%d9%84%d8%b3%d9%87-99-%d8%af%d8%b1%d8%b3-%d8%ae%d8%a7%d8%b1%d8%ac-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d8%af-%d9%81%d8%a7%d8%b7%d9%85%db%8c-18-%d8%a7%d8%b3%d9%81%d9%86%d8%af-1399/