سید احمد فاطمی

جلسه ۱۰۶ درس خارج فقه استاد فاطمی ۱۶ فروردین ۱۴۰۰

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین

جلسه ۱۰۶ درس خارج فقه استاد فاطمی حفظه الله

تاریخ: دوشنبه ۱۶ فروردین سال ۱۴۰۰

[کلاس غیرحضوری]

 

درس خارج فقه:

🔸 ادامه بحث کل کافر نجس

🔸 در بحث طهارت و نجاست ولدالزنا اخباری است که باید مورد بررسی قرار بگیرد

 

بسم اللّه الرّحمن الرّحیم

تقریر خارج فقه استاد فاطمی حفظه اللّه

تقریر کننده: حسن جودی حاجی محمودلو

جلسه ۱۰۶     ۱۶/۱/۱۴۰۰

بحث ما در روایاتی بود که درباره نجاست ولد الزنا وارد شده بود.

روایت پنجم: عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ علیه السلام يَقُولُ‏ لَا خَيْرَ فِي وَلَدِ الزِّنَا وَ لَا فِي بَشَرِهِ وَ لَا شَعْرِهِ وَ لَا فِي لَحْمِهِ وَ لَا فِي دَمِهِ وَ لَا فِي شَيْ‏ءٍ مِنْهُ يَعْنِي وَلَدَ الزِّنَا. [۱]

در گوشت و پوست و استخوان ولد الزنا خیری نیست.

این روایت ربطی به ما نحن فیه ندارد. هرچند نشو و نماء ولد الزنا، با عمل شنیع زنا حادث شده است اما چنین نیست که هیچ خیری در او نباشد. این یک بحث اخلاقی و معنوی است.

روایت ششم: عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ حَرِيزٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ: لَبَنُ الْيَهُودِيَّةِ وَ النَّصْرَانِيَّةِ وَ الْمَجُوسِيَّةِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ لَبَنِ وَلَدِ الزِّنَا… .[۲]

به نظر من شیر زن یهودی یا نصرانی یا مجوسی از شیر ولد الزنا محبوب تر است.

این روایت نیز یک بحث  اخلاقی را مطرح می کند و خارج از ما نحن فیه است. این را می فرماید که جسم بچه با شیر رشد و نمو می کند. و همانگونه که غذا در جسم تاثیرگذار است، در روح و روان انسان هم موثر خواهد بود. چه بسا شیر ولد الزنا اثر سوء بیشتری در جان بچه داشته باشد.

در مجموع به این نتیجه رسیدیم که اخباری که در مذمت ولد الزنا وارد شده است این مطلب را می رساند که آن مولود زنا اقتضای شقاوت، فساد و گمراهی و… را دارد. البته نه تا حدی که مسلوب الاختیار باشد. لذا اشکالاتی که نسبت به ولد الزنا وارد شده مثل اینکه داخل بهشت نمی شود کلام نادرستی است. چرا که ولد الزنا با ترک معصیت منعی از ورود به بهشت نخواهد داشت. پس ولد الزنا مانند افراد دیگر استحقاق ورود به بهشت را دارد مشروط بر اینکه عمل خیر انجام دهد.

انسان اعم از ولد الزنا و غیر آن، مورد هدایت الهی قرار گرفته است. و شکر یا کفر او با اختیار خودش می باشد. لذا این حرف نادرستی است که ولد الزنا مشمول رحمت الهی نیست. بلکه مجموع این روایات را باید با آن دلیل عقلی که عدالت الهی  اقتضا می کند که درجات انسان بر اساس عمل و انتخاب گری او باشد، سنجید. لذا هر روایتی که مخالف عدل الهی باشد اگر قابلیت تاویل داشته باشد باید آن را به تاویل برد وگرنه باید آن را طرد کرد.

مطلب دیگر: اگر در ولد الزنا زمینه ی فساد بیشتر است قطعا برای جبران این مورد، رحمت الهی اقتضا دارد که در آخرت نسبت به او ارفاق هایی وجود داشته باشد. برای مثال اگر زیدی که ولد الزناست کار خیر انجام دهد پاداش کار خیر او از عمرو حلال زاده بیشتر خواهد بود. گویا کارهای خیری که زید می کند شنا برخلاف موج است در حالیکه کارهای خیری که عمرو انجام می دهد شنا در مسیر موج است.

نظر نهایی: ما قائل به نجاست و کفر ولد الزنا نشدیم و بیان مرحوم صاحب جواهر بیان متینی بود اما کلام مرحوم ابن ادریس حلّی مردود بود.

در شیعه هم فرقه های مختلفی داریم که در جلسه ی آینده درباره ی آنها بحث خواهیم کرد.

______________

[۱] المحاسن ؛ ج‏۱ ؛ ص۱۰۸

[۲] الكافي (ط – الإسلامية) ؛ ج‏۶ ؛ ص۴۳

عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ حَرِيزٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ: لَبَنُ الْيَهُودِيَّةِ وَ النَّصْرَانِيَّةِ وَ الْمَجُوسِيَّةِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ لَبَنِ وَلَدِ الزِّنَا وَ كَانَ لَا يَرَى بَأْساً بِلَبَنِ وَلَدِ الزِّنَا إِذَا جَعَلَ مَوْلَى الْجَارِيَةِ الَّذِي فَجَرَ بِالْجَارِيَةِ فِي حِلٍ‏.