بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
جلسه ۵۶ درس اخلاق و خارج فقه استاد فاطمی حفظه الله
تاریخ: چهارشنبه ۴ دی سال ۱۳۹۸
ساعت: ۱۱ صبح
مکان: موسسه امام صادق علیه السلام پردیسان
بحث اخلاقی:
آیه آخر سوره مبارکه مائده. ادب حضرت موسی علیه السلام
مبحث فقه:
نسیان تمام رکعت آخر نماز و قاعده لاتعاد
اگر کسی رکعت آخر را فراموش کرد چه باید کرد؟ سه صورت دارد: ۱- قبل از سلام ملتفت شود (مثلا در نماز مغرب در رکعت دوم پس از تشهد و قبل از سلام متوجه شود که رکعت سوم را نخوانده): حکم این فرض روشن است.
۲- بعد از سلام ملتفت شود: یا عمل مبطل انجام داده که در اینصورت نمازش باطل است؛ یا عمل مبطل انجام نداده در اینجا جمیع بحثهای سجدتین فراموش شده در اینجا هم تکرار میشود. اما در اینجا روایت داریم و به آن قاعده نمیتوان رجوع کرد و مفاد روایات عدم ابطال نماز است.
مثلا روایت صحیحه العیص
عَنِ اَلْعِيصِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ عَنْ رَجُلٍ نَسِيَ رَكْعَةً مِنْ صَلاَتِهِ حَتَّى فَرَغَ مِنْهَا ثُمَّ ذَكَرَ أَنَّهُ لَمْ يَرْكَعْ قَالَ يَقُومُ فَيَرْكَعُ وَ يَسْجُدُ سَجْدَتَيْنِ
(تهذیب، ج۳، ص۳۵۰، ح۹)
صحیحه محمد بن مسلم:
مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ : فِي رَجُلٍ صَلَّى رَكْعَتَيْنِ مِنَ اَلْمَكْتُوبَةِ فَسَلَّمَ وَ هُوَ يَرَى أَنَّهُ قَدْ أَتَمَّ اَلصَّلاَةَ وَ تَكَلَّمَ ثُمَّ ذَكَرَ أَنَّهُ لَمْ يُصَلِّ غَيْرَ رَكْعَتَيْنِ فَقَالَ يُتِمُّ مَا بَقِيَ مِنْ صَلاَتِهِ وَ لاَ شَيْءَ عَلَيْهِ .
(تهذیب، ج ۲، ص ۱۹۱، ح ۷۵۷)
صحیحه زراره:
عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ : فِي اَلرَّجُلِ يَسْهُو فِي اَلرَّكْعَتَيْنِ وَ يَتَكَلَّمُ فَقَالَ يُتِمُّ مَا بَقِيَ مِنْ صَلاَتِهِ تَكَلَّمَ أَوْ لَمْ يَتَكَلَّمْ وَ لاَ شَيْءَ عَلَيْهِ